kan fazlalığı neden olur ne demek?

Kan Fazlalığı (Polisitemi) Nedenleri

Kan fazlalığı, tıbbi adıyla polisitemi, vücudun normalden fazla sayıda kırmızı kan hücresi üretmesi durumudur. Bu durum, kanın kalınlaşmasına ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Polisiteminin başlıca nedenleri şunlardır:

  • Primer Polisitemi (Polisitemi Vera): Kemik iliğinde kırmızı kan hücrelerinin kontrolsüz bir şekilde üretilmesiyle karakterizedir. Genellikle JAK2 mutasyonu ile ilişkilidir.

  • Sekonder Polisitemi: Başka bir sağlık sorunu veya faktörün tetiklediği kan fazlalığıdır. En yaygın nedenleri şunlardır:

    • Kronik Hipoksi: Uzun süreli oksijen eksikliği durumları. Örneğin, Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) veya uyku apnesi gibi solunum yolu hastalıkları.
    • Yüksek Rakım: Yüksek rakımlı bölgelerde yaşayan kişilerde, daha az oksijen olduğu için vücut daha fazla kırmızı kan hücresi üretir.
    • Sigara İçmek: Sigara, kandaki oksijen seviyesini düşürerek polisitemiye yol açabilir.
    • Böbrek Hastalıkları: Böbrek tümörleri veya diğer böbrek hastalıkları, eritropoietin (EPO) hormonunun aşırı üretimine neden olarak polisitemiye yol açabilir.
    • Anabolik Steroidler: Anabolik steroid kullanımı, kırmızı kan hücresi üretimini artırabilir.
    • Karbonmonoksit Zehirlenmesi: Karbonmonoksit, kırmızı kan hücrelerinin oksijen taşıma kapasitesini azaltarak vücudun daha fazla kırmızı kan hücresi üretmesine neden olabilir.
  • Göreceli Polisitemi (Stres Polisitemisi veya Gaisböck Sendromu): Kırmızı kan hücresi sayısı normal olsa bile, kan plazma hacminin azalması nedeniyle hematokrit değerinin yüksek çıkması durumudur. Genellikle dehidratasyon veya stresle ilişkilidir.